Er trok zondagmiddag 14 februari 2021 geen carnavalsoptocht door de binnenstad van Nijmegen. Geen kleurrijke wagens; geen dweilorkesten; geen verkleedde groepen; geen maskers. Toch houdt een masker de gemoederen in Nijmegen flink bezig. U weet meteen waarover ik het heb. Het grote Romeinenmasker dat al enige tijd op Veur Lent staat. Tijdelijk. Tenminste, dat was de bedoeling toen het daar werd neergezet. Maar dat is het linke in Nijmegen. Is iets tijdelijk dan gaat er vroeg of laat discussie ontstaan of het niet definitief mag zijn. Want tijdelijk is in Nijmegen een zeer rekbaar begrip. ‘Altijd Nijmegen; altijd tijdelijk’, schreef ik filosofisch in 2014.
Wendy Grutters, fractievoorzitter van de Stadspartij Nijmegen, is ermee begonnen. Zij vroeg zich openlijk af of het Romeinenmasker niet kan blijven staan waar het staat. Wendy noemde dit voortschrijdend inzicht. Nu heb ik absoluut niks tegen voortschrijdend inzicht. Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald. En ik ben nooit de beroerdste geweest om raadsleden aan te sporen om anders te denken en te beslissen. Maar nu snap ik de ballen van dat voortschrijdend inzicht. Dat vereist een verklaring.
Jarenlang hebben raadsleden aangedrongen om bij de woningbouwplannen voor het Waalfront eindelijk eens werk te maken van het Romeins verleden. Ulpia Noviomagus lag op deze plek. In de eerste plannen was er geen moer van te zien. Dat moest anders. Het werd anders. Niet dat er ineens Pompeï-achtige taferelen te zien zouden zijn. Wat onder de grond ligt zijn alleen resten van een volledig verwoeste stad. Dat lijkt in de verste verte niet op Pompeï. Maar herinneringen aan het Romeinse verleden levendig uitbeelden was niet teveel gevraagd. Er komt een Thermenplein, waar zichtbaar en beleefbaar wordt gemaakt dat op deze plek ooit een Romeins Thermenbad heeft gestaan. De begrenzing van Ulpia Noviomagus is straks in het straatbeeld terug te vinden. Als klap op de Romeinse vuurpijl werd het initiatief van kunstenaar Andreas Hetfeld omarmd om een reuzen replica te maken van een Romeins masker. Honderd jaar geleden werd het originele masker, dat dateert uit de 1e eeuw, bij baggerwerkzaamheden in de Waal gevonden. Het is te bewonderen in het Valkhofmuseum. Waar het naar toe gaat mocht het Valkhofmuseum toch niet financieel gered worden door de gemeente is iets van latere zorg. Het is altijd de bedoeling geweest dat het reuzenmasker wordt geplaatst op de plek waar het originele masker is gevonden: in het Waalfront. Zodat men door de ogen van het reuzenmasker naar de overkant van de Waal kan kijken, precies zoals een Romeins soldaat dat 2000 jaar geleden ook heeft gedaan. Bord erbij met uitleg; historisch helemaal verantwoord. Samen met de andere verbeeldingen in het gebied toch nog de zo gewenste aandacht aan het Romeins verleden. Iedereen blij. Andreas Hetfeld was eerder klaar dan de woningbouwplannenmakers. Veur Lent bood tijdelijk uitkomst.
Het masker is ineens onderdeel geworden van een discussie of er op Veur Lent gebouwd moet worden of niet. Als het masker blijft staan kan op die plek niet gebouwd worden. Geen woningbouw, maar een altijd tijdelijk masker.
Vincent Cantrijn (Columnist Vincent Cantrijn schrijft iedere week over maatschappelijke ontwikkelingen en politiek in de regio bij de lokale omroep rn7) https://rn7.nl/nieuws/column-vincent-cantrijn-masker
